Expedities & Reizen

De baasjes pakken de kano in, ik sjok er alle keren achter aan want tegenwoordig word ik niet zo vaak meer uitgelaten. Het is òf hele einden lopen (en dan hetzelfde stuk meerdere keren) òf hele einden varen. Dus pak ik elk beetje beweging! Wel tof. Dag 20. Denk dat ik misschien net zoveel lemmingen en muizen gegeten heb (en als de baas niet kijkt, neem ik er ook een rendierkeuteltje bij). We varen een heel groot meer over. Baas Frank zegt dat hij nooit eerder in een open kano een oversteek van 3 km maakte. Ik vind het eng, al zijn de golven niet zo hoog als toen die andere keer. Ik piep een beetje...

Soms passeer je van die plekken waarvan de verf nog nat is, meesterwerken in de maak. Balvatnet bijvoorbeeld. Een eindeloze spiegel waarin de besneeuwde bergen glinsteren. Een baai met volmaakt ronde kiezels, eeuwenlang geduldig geslepen. Boven dat kiezelstrand een met kraaiheide begroeide eindmorene van waar ooit een gletsjer lag. Daarachter een naamloos dal, felgroen nu maar ook hier de sporen van vroeger in de vorm van een smalle rotskloof met rondingen en draaiingen erin die door enorme waterkracht veroorzaakt zijn. Hier op de oude eindmorene, pal boven de kiezelbaai van Balvatnet, plaatsen...

Niet alles is alleen maar geweldig. Natuurlijk niet. Wie dat beweert, bedriegt zichzelf of heeft simpelweg nog niet geleerd om dieptepunten te verwerken. (Ik kan ervan meepraten - kostte mij een half leven eer ik 'Niet de race maar de reis' kon schrijven...) Vandaag - dag 18 - was zo'n typische ketsdag. Vanaf het hoogste high zo klatsboem een low in. Want wat begon de dag grandioos. Als er een paradijs is, stel ik me dat zo voor: met je liefste vrienden in een zelfgebouwde houten kano. Een peddel in je hand. Over smaragdgroen water. Zó kristalhelder dat je de bodem blijft zien. Een haast misselijkmakende...

Elsa Wideblom kwam op haar kanoreis stroomopwaarts naar Noorwegen - op 2 dagen na exact 90 jaar terug - veel meer mensen en (tijdelijke) bewoning tegen dan wij nu. Boven Jorrumjaure, waar wij op dag 16 vertrekken voor een 5 km (x3) portage naar Ikesjaure, daar zat Elsa gezellig binnen in de rokerige kåtan bij twee Samische vrouwen en hun kroost. De mannen waren bij de rendieren, dagenlang. Dat was bepaald de eerste keer niet, dat Elsa bij Sami binnen genodigd werd. Wij komen deze dagen alleen nog de restanten tegen van wat ooit een plaggenhutje was. (De Sami wonen nu permanent in de stad, ze drijven...

De wereld is verkleind tot het vrolijke geel van de binnentent. Daarbuiten, in de voortent, wachten legers muggen en dáárbuiten, in de Laplandwereld, regent het al een etmaal onafgebroken. We zijn 4 dagen vooruit op ons schema, tijd zat, dus pakken we de luxe van een blijfdag. Maar mij hoor je niet klagen want we hebben al een ongeëvenaarde portie prachtweer gescoord en zo'n tentdag is eigenlijk best lekker. (Volgens Herschel is de binnentent één grote knuffelmand...) Voedseldepot 2 hebben we gisteren (dag 14) opgehaald en nu (dag 15) hebben we dus dit regenkamp boven het blauwgroene Jurunjávrre,...

Komt een toerist bij een reisburo. "Ik wil graag een folder van een gebied waar nog nooit iemand geweest is." Deze anekdote las ik op een Duits kanoforum. Het betrof iemands reactie op het steeds gedetailleerdere gevraag van een ander forumlid met plannen voor de Piteälv. Aan dat soort dingen denk ik onderweg. Langzaam sjouwen we omhoog, elk met ruim 30 kilo in de rugzak, nu eens over stenen dan weer tussen manshoge struiken. Het is inmiddels de 12e dag (13 juli 2016) sinds we uit Arjeplog vertrokken. Van Elsa's pad is weinig anders over dan hier en daar een afgebladderd restje verf op een omgevallen...

Een kano leert me misschien meer dan welk ander niet-gemotoriseerd-transportmiddel de kunst van het grote genieten. Met een kano reis je bewust langzaam, stroomopwaars al helemaal. Hoe langer het duurt, hoe meer het landschap zich in je ziel schrijft. Het bruisende gekolk van de rivier waar we langs kamperen, het is gek, die herrie zou juist onrust moeten geven, maar het is een heerlijk geluid en het wiegt me in slaap. Deze 11e dag van de kanoreis is geen verplichte wachtdag maar een gekozen blijfdag. Er is ineens tijd zat om bij de Jurunhut aan te komen (depot 2) want na 2 dagen zijn we halverwege...

Sinds we uit Vuoggatjålme vertrokken, zijn we nu twee dagen onderweg in het Sildutdal. Een waanzinnig mooi en behoorlijk ongerept dal waar weliswaar volgens de kaart een pad doorheen loopt (voor het laatst van rode verf voorzien door Elsa's Samische drager Gustaf). Maar het pad wordt nauwelijks belopen (de Kungsleden ligt niet al te ver weg...) We hebben net als Elsa geen flauw idee hoeveel we kunnen lijnen of hoeveel we moeten dragen. Dat hoort bij het avontuur. Bij wildere gebieden. Onzekerheid. Soms pakt dat moeizaam uit, met stormwind en hoge golven. Maar altijd, altijd keert op enig moment...

Na het verwarmende kampvuur, peddelden we gisteren nog uren verder. Opnieuw beet de kou zich vast in mijn gezicht, mijn handen. 'Wie niet ook van storm, regen en duisternis houdt, is als een toerist in een VVV-folder', schrijft de Zweedse dichteres Ingeborg Lagerblad. Het werd droog, de wind hield aan, de golven waren heerlijk en de wolken zagen grijs van de volgende bui - maar het eind van Sädvvájávrre kwam in zicht. Opgetogen klommen we uit de kano en waadden de laatste ondiepe, stenige meters naar de oever. Frank en ik maakten een highfive van opluchting, Herschel een grote drol. De bergen...

Tegen 22 uur van onze tweede wachtdag bij Sädvaluspen (we hebben dan net 1,5 uur geslapen) horen we de wind niet langer door 'onze' berken gieren en dus staan we op om niet veel later de volbepakte Wideblom het meer in te schuiven. Niet dat het lekker rustig is. Zwarte bergen aan weerszijden, onrustig rollende golven met af en toe nog een breker. Maar de hemel is helder en we zijn van windkracht 6/7 eindelijk terug naar 3/4. Tegen, voor de duidelijkheid. Op spiegels hoeven we hier echt niet te gaan wachten... We ronden Långudden onder de rechteroever (maar niet te dicht op de kant vanwege...