Expedities & Reizen

Op dag 10 ronden we al het houtwerk af (zitjes, dwarsstangen, de uiteinden van de spantjes gelijkgeschuurd met de boordlijst) en daarmee is 'Wideblom' op het oog een echte kano. Waterdicht nog niet helemaal: we teren de kano vandaag een derde en laatste keer en dan de komende dagen alleen nog een paar keer lakken (binnenin en buitenop). We zijn dus nog niet volledig klaar maar dit is wel een grandioze mijlpaal! Dankzij onze meer dan fantastische leraar Bosse en dankzij Frank's enorme handigheid is dit echt een juweeltje geworden. En mijlpalen, klein of groot, moet je vieren! Dat gaan we vanavond...

Het leek aanvankelijk opnieuw een rustig-aan dagje te worden. Even de overtollige canvasrand erafsnijden, dan de buitenboordlijsten plaatsen. Een uurtje of twee hooguit. Maar het blijkt een immense precisieklus die het driedubbele aan tijd vraagt. Geeft niks, tijd is wat we in dit hele project juist anders willen leren beoordelen. Tijd kun je - zo lees ik in Rüdiger Safranski's boek 'Hoe tijd en mens elkaar beïnvloeden' - beoordelen door het spoor van zijn uitwerkingen te volgen. Door te kijken wat tijd met ons doet en wat wij ermee doen. Tot zover alles duidelijk. Een beauty van een bootje,...

Op de langste dag van het jaar hebben we de kortste werkdag tot nu toe (al om 17 uur klaar). En alleen maar kleine klusjes: de zitjes plus de dwarsstangen maken. Meten van de maten doen we door onze kano naast eentje die al af is te leggen. Daarnaast is er vandaag tijd voor uitgebreide koffiekletssessies. Tijd voor extraatjes. Aan de slag dus met de houtbrandpen. Waarmee we onze kano haar naam geven. "Wideblom" was Elsa's achternaam en de Zweedse Elsa is onze heldin. Haar reis uit 1926 - een ongelofelijk mooie lijn door Lapland - wordt onze leidraad. Het is enerverend om in de voetsporen van een (voor...

Er is maar één manier om de Scandinavische zomer te overleven: laat gaan slapen en vroeg weer op! Anders mis je al dat fraaie licht. Rond middernacht stond ik op het steigertje te genieten en iets meer dan vijf uur later stond de zon alweer zo hoog dat gaan rennen langs Dalälven naar het bos volkomen logisch leek. Die frisse ochtendstilte is namelijk zo hartverscheurend mooi. In de timmerschuur beginnen we aan een allerlaatste rondje clinching, dan de bovenrand van de beplanking trimmen en vervolgens de buitenkant van de kano vlak schuren. "Nu is 'ie klaar voor het canvas!", zegt Bosse....

Onder dreigende wolken lopen we naar de timmerschuur. In het gras ligt ons voorbeeld (de Prospector, links in beeld; naast de kortere en bredere Lom) die we geregeld even nauwgezet bekijken. Dag 6 is opnieuw lang maar met 12 uur werken wel de winnaar. Toch vliegt zo'n dag voorbij. De ochtend bestaat voornamelijk uit het nalopen van alle (meer dan 1000) spijkers aan de binnenkant. Deze speciale kanospijkers   vreten zich met een bochtje terug het hout in (doordat ze op de mal tegen een stuk ijzer knallen) en waar dat niet correct gebeurd is, moet 'ie vervangen en opnieuw. Omdat we nu geen mal meer...

Je hebt van die projecten, die slurpen je volledig op. Je volle aandacht gaat daarheen. Je voelt die intense focus. Al zijn we aan het begin van de 5e kanobouwdag op rij best behoorlijk afgepeigerd. Maar tegelijk spat ik van energie, van zin om verder te gaan. Want kijk, daar ligt dat juweeltje weer. Eerst de spantjes afzagen. Dan het precisieklusje van de dekjes plaatsen. En alweer een ochtend om. In de lunchpauze, terwijl ik nietsvermoedend een rondje loop met Herschel, me verkneukend over de fantastische voortgang, beleeft Frank de schrik van zijn leven. Terwijl hij rustig tegen de buitenbalken...

"Denk erom, een kano bouwen is geen hogere wiskunde!" Bosse Weslien grinnikt. Een meer ervaren vakman is in Zweden op kanobouwgebied niet te vinden (Ray Mears maakte van zijn kano's gebruik bij zijn Zweedse bushcraft-uitzending). En Bosse zegt eigenlijk: verlies je niet teveel in details maar houd de grote lijn in gedachten. Het wordt geen museumstuk. Die kano moet gebruikt worden. In 1983 bouwde hij zijn allereerste Prospector (heeft Herschel nu in gebruik als hondenhok). In die tijd las hij de klassieker 'The path of the paddle' en zo begon een levenslange passie. Na al die jaren en talloze...

Als dag drie erop zit wat het kanowerk betreft, is het zeven uur 's avonds. We zijn vanochtend om half negen gestart met dunne planken op maat maken en op de spanten spijkeren. Meer precisiewerk dan je zou denken. Alles moet voegen en passen. Maar zo mooi, zo mooi. Ondertussen denk ik terug aan de zonsopgang van vannacht 03.30 uur. Ik had de wekker een uur eerder gezet zodat ik ruim op tijd met de timelapse kon beginnen. Die verstilde koelte. Absoluut betoverend. Fotografie is net kanobouwen: alle energie die je erin stopt komt in zesvoud terug. En terwijl wij de spanten steeds meer bedekken...

De allereerste dag was superspannend. Je weet niet goed wat te verwachten. Je bent zenuwachtig. Daar ga je klein van denken. In de trant van 'ik heb dit nog nooit gedaan, ik bak er niks van'. De tweede dag is anders. Onmiskenbaar. Valt niet te ontkennen. En toch houd ik hiervan. Die ontspanning. Dat vertrouwen. Dat huizenhoge Pippi-Langkous-optimisme. Die durfde groot te denken. "Ik heb het nog nooit gedaan DUS ik denk wel dat ik het kan!" Ik sta me scheel te schuren deze dag, daar niet van. En schuren is echt niet het leukste werk. Maar het is gek: vandaag is zo'n dag waarop àlles lacht....

Dankzij de Indianen kennen we de houten canvaskano want de berkenbastkano was het voorbeeld voor dit type kano dat in Zweden al eeuwen in gebruik is. In een land dat voor 1/3 uit water bestaat (meren, moerassen en rivieren) was het een logisch transportmiddel. Bosse Weslien is leraar op Sjöviks Folkshögskola en ik had vroeger wel bij hem in de klas willen zitten: hij geeft les in 'friluftslivet' - een prachtig woord waar elke Hollandse vertaling bij verbleekt. Het is niet alleen maar buitensport. "Het gaat om weten hoe je je buiten, ver weg van alles, op je gemak kunt voelen." Ik ben de gemiddelde...