Qarrtsiluni

Groenland heeft mijn hart. De natuurstilte die ik daar vond, heeft me veranderd. Meer dan ooit merk ik hoe weinig echte stilte er eigenlijk nog is. En hoeveel ‘lawaai’, ook in de reis- & avonturenwereld… We gebruiken de natuur vaak als een soort trofee waarmee we dan zelf groter kunnen worden – en ook ik deed mee aan die jacht van sneller/verder/extremer – terwijl ik nu leer er juist steeds meer in te verdwijnen en kleiner te worden daarbuiten.

Hoeveel waardevoller is het om iets echt ten diepste langdurig te ervaren, erin op te gaan en er deel van te worden. Dat dat niet recht evenredig is met kilometers afleggen, integendeel, meestal is het juist volkomen tegengesteld daaraan. Dat het onnoembaar rijk voelt om een wild dier van grote afstand gade te slaan, uur na uur, het te leren kennen en in hetzelfde leefgebied langdurig aanwezig te zijn. Veel rijker dan de foto als een soort score op social media zetten en het dier vervolgens in je hoofd af te vinken als ‘hebbes’.

In Noordoostgroenland werd me een oud jachtverhaal verteld, een mythe feitelijk. Over een oude vrouw die jaarlijks tijdens het feest dat altijd voorafging aan de jacht op zeedieren, alle jagers bijeen riep. Die jagers kregen van haar dan de opdracht om ieder voor zich een lied te maken, een lied ter ere van de zee en al wat daarin leeft. Niet zomaar een lied: het moest het mooiste zijn wat elk van hen kon maken, zonder reeds bestaande tekst of melodie, recht uit hun hart. Om dat te kunnen, werden de lichten in de feestzaal gedoofd en er moest absolute stilte heersen. Want alleen dan – zo werd gedacht – konden die jagers daadwerkelijk tot hun mooiste – en meest waarachtige – creatie komen. Dit soort stilte – nodig om iets authentieks te maken – werd op Groenland ‘qarrtsiluni’ genoemd. Er werd geloofd dat alleen die liederen die de jagers met heel hun hart hadden gecomponeerd en ter ere van een geliefd medeschepsel, dat alleen die liederen een diepere waarheid zouden bevatten. En dat alleen dan de jacht succesvol kon zijn.

Tijdens de avonturen die ik in mijn verdere leven nog hoop te realiseren, wil ik alleen nog dit ‘lied van qarrtsiluni’ maken. Keer op keer opnieuw.

En wat zijn er dan aan plannen in het vooruitzicht? Het valt te raden… Met onze Nortik vouw-zeekajaks komende zomer naar Zuidwestgroenland en daar samen vanaf Narsarsuaq richting Kap Farvel peddelen. Niet om die zuidkaap aan te tikken – al zouden we er helemaal niet eens in de buurt komen – het gaat ons er puur om daar te zijn, om zo af en toe in de dorpjes wat mensen te ontmoeten en te spreken maar vooral om in die grootse natuur te verdwijnen, onderlangs die kliffen te varen en week na week ons tentje op te slaan om dan met camera en verrekijker samen in het achterland ‘rond te scharrelen’. De natuurstilte in het kwadraat in ons opnemen.

Ook voor winter ’25 staat een expeditie op Groenland gepland, dan opnieuw naar mijn geliefde Ittoqqortoormiit. Ik zal er eerst een paar weken alleen zijn om van de mensen uit het dorp te leren met een Groenlands hondenspan om te gaan. Daarna komt Frank ook en zullen we samen lange tijd mét de honden door de sneeuwbergen en over het zeeijs trekken.

Daarvan wil ik uiteindelijk (langetermijnwerk!) weer een multimediashow maken. Maar voor de ‘korte’ termijn ben ik geselecteerd om deel te nemen aan Discovery Days (hét Festival voor storytellers, in september in Zwitserland) en daar de 30′ versie die ik wel al af heb te presenteren! (Ook heb ik me aangemeld voor het El Mundo Reise & Abenteuer Festival– in oktober in Oostenrijk, wat net als Discovery Days zowel een grootse happening voor publiek is als tevens een talentenjacht voor storytellers; maar of ik ook daar door de voor-selectie heen kom, hoor ik in juni.)

Hieronder de filmtrailer die ik voor deze festivals maakte.

Aan alle bloglezers een prachtvoorjaar gewenst met vooral veel ‘qarrtsiluni-momenten’…! Want het mooie – bijzondere – aan die stilte is dat je het zelf, actief, moet creëren, naar je toe moet trekken of soms zelfs af moet dwingen – en dat het niet aan plaats of (leef)tijd gebonden is.

In een tijd waarin al maar meer herrie te horen is (en ik schaar alle vormen van borstklopperij en tromgeroffel daar ook onder) is zoiets als qarrtsiluni een (noodzakelijke) verademing, als je het mij vraagt!