Expedities & Reizen

Op film lijkt alles mooier. En in 3 minuten kun je nooit de onwaarschijnlijke duur van lange solo loopdagen weergeven. Allemaal waar. Maar oh, wat is het heerlijk om (een poging te wagen) de essentie vast te leggen van wat deze dagen boven de poolcirkel betekenden...   LyngenLight - solo traverse of the Lyngen Alps in northern Norway from Jolanda Linschooten on Vimeo.

Je haalt alleen het beste uit jezelf als je het met hart en ziel doet. De Lyngen Alpen in de lengte door is natuurlijk niet 'licht', maar in dit soort extreme momenten leef ik letterlijk op de toppen van het leven. Ik kan het niet anders omschrijven. Dat doen wilde bergen met je. Juist omdat het moeite kost. Omdat je voortdurend in de onzekerheid leeft van "kom ik wel omhoog naar die pas" - "is die afdaling gladde rots, puin of lage begroeiing" - "hoe ruig is die beek" - "maak ik geen fatale stap over die scherpe steenblokken"... Zonder paden, lintjes of wegwijzers is de bergwereld een compleet...

Voor het bergsportmagazine Hoogtelijn ga ik binnenkort naar de ruigste pieken van Scandinavië, de Lyngen Alpen. Dit langgerekte schiereiland ligt boven de poolcirkel in Noorwegen. Een magnifiek gebied zo goed als zonder paden, barstensvol gletsjers en alpiene kammen. Of het me lukt om in ruim een week van zuid naar noord het hele gebergte te doorkruisen (circa 140 km met daarin zo'n 11.000 hoogtemeters op en neer), is nog maar de vraag. Woeste smeltwaterbeken, eindeloze steenhellingen en (te) steile wanden kunnen serieuze spelbrekers zijn. Mijn tactiek is om licht te blijven. Mentaal, zodat...

Samen met je hond door de bergen betekent met andere ogen kijken. Kijken is ineens geen registreren meer. 'Naar buiten is naar binnen gaan' beweerde de Schotse John Muir. Muir was oprichter van de eerste Amerikaanse nationale parken, iemand die de waarde van wilde plekken begreep en wilde bewaren voor wie na hem kwam. Op mijn manier wil ook ik die waarde van wilde natuur vastleggen en doorgeven. En we hoeven er lang niet altijd ver weg voor te reizen. Relatief dichtbij huis ligt een verrassend wilde bergwereld en het enige wat we hoeven doen, is de gebaande paden verlaten en ons onderdompelen...

Creativiteit is buiten de geijkte paden dromen, denken en doen. In die volgorde. Daar heb ik rust en ruimte voor nodig. Bij voorkeur bergen maar rivieren zijn ook goed. Als het maar leeg is om me heen. Als ik maar ver kan kijken. Horizontaal zoals op een rivier of verticaal zoals in het hooggebergte. Ver kijken gaat namelijk niet over kilometers. Ver kijken is eigenlijk meer zoiets als diep voelen. Of misschien gaat het ene vanzelf over in het andere. Nouja, niet echt 'vanzelf'. Want ik moet er iets voor doen. Ik 'moet' die rust en ruimte opzoeken. Bewust stilte creëren. Voor de een is dat muziek...

Samen met Herschel door de Schotse Hooglanden struinen, tentje in de rugzak en proviand voor een kleine week. Geen vooraf uitgestippelde route maar het spoor min of meer door husky en camera laten bepalen. Meer plan-vooraf was er niet. Bijzonder dat het doel (nu eens) niet de afgelegde afstand of het specifieke traject is, maar uitsluitend het samen-zijn in ruige natuur. Verfrissend hoe alles dan ineens tot de essentie verscherpt. Deze dagen samen waren stil maar toch boordevol communicatie. En snaai-spelletjes natuurlijk: 'tikkertje-rond-de-tent' of 'zoek-je-snoep'. Die woordeloze band, onvoorwaardelijk...

Night Light - in search of Aurora Borealis (1) from Jolanda Linschooten on Vimeo....

Als een rovershol bovenop de 900 meter hoge top van Haldde, opgetrokken uit stenen die in 1899 ter plekke uit de rots gehakt zijn, waakt een merkwaardig bouwwerk over Alta. Of eigenlijk niet zozeer over wat zich beneden vindt. Met 360 graden vrij zicht koos de Noorse professor Birkeland deze bergtop bovenal voor zijn noorderlichtobservatorium om te waken over dat fascinerende en op deze breedtegraad alom aanwezige noorderlicht. Een onwaarschijnlijk gure plek waar de zelden aflatende noordwester vrij spel heeft, de muren noodgedwongen 1 meter dik zijn en de buitendeur indertijd regelmatig met drie...

Op school leerde ik hoe de wereld in elkaar steekt. Met licht, duisternis en alles wat daartussen past. Deed ik jaren over. Dat alles is in één klap weggevaagd. Twee weken solo in de besneeuwde poolnacht en alles blijkt anders. Is natuurlijk ook mijn eigen schuld. Wie met de Noorse professor Birkeland in het achterhoofd vertrekt, roept het af over zichzelf. Niets is nog langer wat het lijkt. Dacht de meerderheid nog dat die vreemd groen oplichtende boogstralen door de goden geregeld werden, als dirigenten van een orkestraal firmament, kwam hij aanzetten met de zon als oorzaak. Daar houd ik van....

Donker betekent niet persé gebrek aan licht. Althans, dat heb ik mijzelf wijs gemaakt. Want 's nachts heb je sterrenlicht, maanlicht en als je maar noordelijk genoeg reist zelfs noorderlicht. En omdat het altijd leuk is om gelijk te krijgen, ben ik de poolnacht in gereisd. Want zo kun je Tromsø van begin februari gerust noemen: tussen half tien en half drie schijnt weliswaar de zon maar die piept maar net 1,6 graad boven de horizon uit dus daarvoor kan ik mijn zonnebril wel thuis laten. Dat donker best een beetje licht kan zijn - ik moet het eerlijk gezegd nog meemaken maar ik vind het gewoon...